خاصیت تورم پذیری بنتونیت با توجه به نوع کاتیون موجود در فضای میان لایه ای، خواص فیزیکی و شیمیایی بنتونیت تغییر می کند و بر این اساس به صورت زیر تقسیم بندی می شود.

1. بنتونیت با ظرفیت تورم پذیری زیاد: این بنتونیت که کاتیون میان لایه ای آن اغلب سدیم و گاهی پتاسیم است قابلیت جذب آب زیادی را دارد و در آب بصورت ژل درآمده و حجیم می شود و به مدت نا محدود معلق می ماند. پالپ کلوئیدی بنتونیت سدیم دار به عنوان گل حفاری به دلیل خاصیت تورم پذیری و ژله ای بالا در حفر چاه های عمیق مورد استفاده قرار می گیرد.
2. بنتونیت با ظرفیت تورم پذیری کم: این بنتونیت که کاتیون میان لایه ای آن کلسیم است، تورم پذیری کمی دارد و معمولا به صورت فعال شده به عنوان خاک رنگبر استفاده میشود. به علاوه بنتونیت هایی که یون تعویض پذیر آن ها منیزیم است نیز دارای خاصیت تورم پذیری کمی هستند.

یکی از کاربردهای بنتونیت قابل تورم، در مواردیست که لازم است میزان نفوذ پذیری آب در خاک و یا سازه های بتنی کاهش یافته و یا از آن کاملاً جلوگیری شود. در این کاربرد ذرات بنتونیت به داخل خلل و فرج و یا شکاف های خاک نفوذ کرده و در اثر تورم منافذ موجود را می پوشانند. از آنجاکه این ذرات بنتونیت در آب نا محلول می باشند و مخلوط خاک و بنتونیت، قشری خمیر مانند، (flexible mastic) محکم و انعطاف پذیر تشکیل می دهد که تا زمانی که در لایه ها و یا سطوح آغشته با بنتونیت تغییرات فیزیکی داده نشود (بهم خوردگی عمده). پایدار می ماند. در نتیجه این رابطه پرکنندگی منافذ که در اثر خشک و دوباره خیس شدن در پی جذب مجدد آب و یا حتی انجماد و دوباره ذوب و نرم شدن خاک گسسته نمی شود، می تواند ابدی تلقی شود.

لذا در عمل، اینگونه بنتونیت ها می توانند کاربرد هایی از قبیل ساخت انواع آبگیر ها، سد های خاکی، حوضچه های پرورش ماهی، حوضچه های آبخیز داری، کانال های آبرسانی (از جمله داخل قنات ها)، آماده سازی زمین برای کشت برنج، دیواره های ممانعت از نفوذ آب ها و فاضلاب های زیر زمینی. حوضچه های نگهدارنده فاضلاب صنعتی. نفوذ ناپذیر نمودن کف و دیواره های زیر زمین های مرطوب و غیره را داشته باشند.